ҚАБУЛИ КАРОРҲОИ АСОСНОК МАСЪУЛИЯТИ МОСТ

Паёми ҳарсолаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ — Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ҳалли масъалаҳо ва кушудани уқдаҳои гуногуни ҳаётӣ ба мо кормандони мақомоти судӣ кумак мерасонад. Маҳз ин ҳуҷҷати муҳиму таърихӣ ва сарнавиштсоз барои аз рӯи адлу инсоф ҳал намудани масъалаҳои печида ва дар асоси қонунҳои амалкунанда дида баромадани парвандаҳо мадад мерасонад. Паёми имсолаи Пешвои муаззами миллат низ барои кушодани чандин уқдаи норавшан ҳидоятгари мо буду ҳаст.

Мехостам пеш аз ҳама диққати хонандагони рӯзномаро ба масъалаи тарбияи насли наврас ва татбиқи қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд” ҷалб намоям. Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ин масъала, умуман масъалаи маориф ҳамеша диққати ҷиддӣ медиҳад ва ҷонибдори он аст, ки насли наврас дар кишвари мо ҳамчун насли ояндасоз, донишманду соҳиби ахлоқи ҳамида ба воя расад. Донистани забонҳои хориҷӣ барои ҷавонони мо шароит фароҳам меорад, ки ҳангоми сафар ба мамлакатҳои гуногун бе мушкилӣ нақшаҳои худро амалӣ кунанд. Бузургон фармудаанд: “Забон донӣ, ҷаҳон донӣ.” Пӯшида нест, ки агар ҷавонони мо соҳиби илму маърифат набошанд, гумроҳӣ метавонад онҳоро ба ҷониби ояндаи номаълум кашола намояд. Бузургони мо дар асрҳои пешин низ ба ин масъала диққати ҷиддӣ медоданд ва донишро барои ҳифзи инсон аз ҳар гуна пешомад “ҷавшани тан” меномиданд. Дар ҳақиқат кам андар кам мардуми соҳибсавод дар зиндагӣ ба иштибоҳ роҳ медиҳанд. Ҷавонони босавод метавонанд соҳиби касб бошанд ва соҳибҳунар дар ҳама давру замон бологузару азизи мардум мебошад. Пешвои миллат дар суханрониаш оид ба ин масъала аз ҷумла гуфтанд:

“Такроран хотирнишон месозам, ки хурофот ҷаҳолат аст ва ҷаҳолат ба инсон танҳо бадбахтӣ меоварад ва боиси ақибмонии ҷомеа ва давлат мегардад.

Бинобар ин, падару модарон бояд шароит муҳайё созанд, ки наврасону ҷавонон, чӣ духтару чӣ писар бояд хонанд, илму дониш ва касбу ҳунар омӯзанд.

Дар замоне, ки илму техника бо суръати кайҳонӣ пеш меравад, бе дониши замонавӣ, бе касбу ҳунарҳои муосир ва бе донистани забонҳои хориҷӣ зиндагӣ кардан бисёр душвор мегардад. Баръакс касе, ки илму дониш ва касбу ҳунар дорад, дар зиндагӣ ҳаргиз хору зор ва ба касе муҳтоҷ намешавад ва умри бобаракат мебинад.

Мо насли ояндасозро минбаъд низ бо истифода аз тамоми имкониятҳо дастгирӣ мекунем.”

Аз ин ҷиҳат ба андешаи мо бояд дар баробари падару модар ва омӯзгорон, тамоми ҷомеа талош намоянд, ки ҷавонон дар илмомӯзӣ собитқадам бошанд ва албатта касби дӯстдошта ва интихобнамудаи худро соҳиб гарданд. Ҷавонони мо дар баробари омӯхтани илм бояд суннатҳои миллии худро фаромӯш накунанд ва барои ба ояндагон расонидани мероси гузаштагон худро масъул донанд. Маҳз ояндаи кишварамон ба донишу истеъдоди ҷавонон вобаста аст.

Агар мо дар ҳақиқат ҷонибдори пешрафти ҷомеаи демократӣ ва давлати озоду рушдёфта бошем, бояд ҳамеша ба қонунҳои амалкунанда итоат намоем ва ба хотири риояи қонун дар кишвар талош намоем. Қонун дар тамоми кишварҳои олам маҳаки асосии тартибу низоми давлатдорӣ ва зиндагии орому осудаи сокинони он мебошад. Бесабаб нест, ки Пешвои миллат ба ин масъала диққати ҷиддӣ додааст ва дар Паёми имсолаи хеш низ таъкид менамояд:

“Бо пешрафти ҷомеа муносибатҳои ҷамъиятӣ пайваста тағйир ёфта, дар ин замина ба муносибатҳои нав мутобиқ гардонидани қонунҳо шарти асосии таъмин намудани рушди устувори сиёсиву иқтисодӣ ва иҷтимоиву фарҳангии кишвар мебошад.

Баланд бардоштани сатҳу сифати қонунҳо, такмили механизми иҷрои онҳо, ба талаботи ҷомеа ва шаҳрвандон ҷавобгӯ будани меъёрҳои қонунҳои амалкунанда, дар навбати худ, ҳамкории доимӣ ва ҳамаҷонибаи шохаҳои ҳокимияти давлатиро тақозо менамояд.”

Ҳар сокини кишварамон вазифадор аст, ки қонунҳои амалкунанда ва дигар санаду меъёрҳои ҳуқуқиро итоат намояд. Албатта барои иҷрои бечуну чарои қонунҳо донистани муҳтавои онҳо зарур аст. Аз ин рӯ, ба сокинони мамлакат лозим аст, ки барои донистани мазмуну мақсади қонунҳо бо онҳо ошноӣ дошта бошанд. Зеро надонистани қонун инсонро аз ҷавобгарӣ озод намекунад. Агар ҳар шавҳрванди кишвар дар доираи қонун кору зиндагӣ кунад, бешубҳа, дар ҷомеа мушкилие пеш намеояд. Ин нукта дар Паём хеле рӯшан баён гардидааст:

“Дар баробари таҳияву қабули қонунҳо риоя ва иҷрои қатъии онҳо низ муҳим мебошад, зеро риоя нагардидани талаботи қонун боиси поймолшавии ҳуқуқи инсон, манфиатҳои давлату ҷомеа, ташкилоту муассисаҳо, қонунияту адолат, афзоиши ҷинояткорӣ ва бенизомӣ мегардад.”

Мақомоти судӣ вазифадор аст, ки парвандаҳоро дар доираи қонун мавриди баррасӣ қарор дода, аз рӯи адолат қарор қабул намояд. Яъне масъулияти кормандони ин мақомотро Пешвои муаззами миллат хеле хуб таҳлил намудааст ва дар кори онҳо инсофу адолатро дар ҷои аввал мегузарад:

“Дар ин раванд, мақомоти судӣ бояд вазифаҳои хизматиашонро бо масъулияти баланди касбӣ иҷро карда, баррасии саривақтӣ, ҳамаҷониба, пурра ва холисонаи парвандаҳои судиро ба роҳ монда, қарорҳои қонуниву асоснок қабул намоянд ва ба ин васила ҳифзи ҳуқуқу озодиҳои инсону шаҳрванд, манфиатҳои давлат ва ташкилоту муассисаҳоро таъмин созанд.”

Пӯшида нест, ки солҳои охир дар саросари олам масъалаи гардиши маводи мухаддир боиси бадбахтии ҳазорон нафар мегардад. Маҳз истифодаи чунин мавод боиси фавти ҳазорон ҷавонон мегардад. Ин масъала сол то сол роҳбарони кишварҳои гуногунро ба ташвиш овардааст. Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон муҳимии ин масъаларо дар Паёми навбатӣ ба ёд оварда вазифаи кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқро ёдрас шудааст:

“Муомилоти ғайриқонунии маводи мухаддир яке аз сарчашмаҳои асосии маблағгузории терроризми байналмилалӣ ба ҳисоб рафта, бо дигар ҷиноятҳои муташаккили фаромиллӣ, аз ҷумла, ифротгароӣ, савдои одамон ва хариду фурӯши силоҳ робитаи ногусастанӣ дорад.

Аз ин лиҳоз, мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва дигар сохторҳои марбуттаи кишварро зарур аст, ки фаъолияти худро дар самти пешгирӣ ва мубориза бар зидди гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир ба таври ҷиддӣ тақвият бахшида, тамоми имкониятҳоро барои ошкор намудани гурӯҳҳои муташаккили ҷиноятпеша ва қочоқи маводи мухаддир сафарбар намоянд.”

Баъди шиносоӣ бо муҳтавои Паёми имсолаи Пешвои муаззами миллат мо тасмим гирифтаем, ки тибқи нақшаи корӣ дар мубориза ба зидди маводи мухаддир ва паҳнкунандагони он аз ҳисоби кормандони суди ноҳия ва дигар мақомотҳо гурӯҳи таблиғотӣ ташкил намоем ва дар байни аҳолӣ корҳои фаҳмондадиҳиро ба роҳ монем. Агар сокинони ноҳияи мо, хосса ҷавонон ҳақиқатро дар бораи маводи мухаддир хуб донанд, бовар дорем, ки дар ҳамкорӣ бо мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ин зуҳуроти номатлубро пурра пешгирӣ менамоянд.

Бо боварӣ гуфта метавонам, ки дар Паём оид ба тамоми соҳаҳои хоҷагии халқ сухан меравад ва бо ҳидояти он метавонем барои имрӯз ва фардо як ҷомеаи дар ҳақиқат демократӣ, орому осуда ва пешрафтаро бунёд намоем.

                                Баротзода ҲУСЕЙН Наҷот,

                                    раиси суди ноҳияи Рашт